نوشته‌ها

درمان ارتودنسی سنتی (بریس‌های فلزی) یکی از درمان‌های دندانپزشکی است که ضمن حفظ سلامت لثه، ظاهری زیبا به چهره‌ی بیمار می‌بخشد. در حال حاضر شاهد آن هستیم که تعداد زیادی از افراد پس از تکمیل دوره‌ی درمان از بروز پریودونتیت (بیماری لثه که ممکن است منجر به از دست رفتن دندان شود)، ایجاد فاصله بین دندان‌ها، مرگ دندان (از دست رفتن بافت دندان در نتیجه‌ی عدم وجود جریان خون به آن) و از دست رفتن احساس دندان چند سال (حدود ۴ تا ۵ سال) پس از درمان ارتودنسی شکایت می‌کنند.

فواید و مشکلات درمان ارتودنسی

فواید و مشکلات درمان ارتودنسی

چه زمانی باید از درمان ارتودنسی استفاده شود؟

  1. دندان‌های به شدت جلو آمده (دندان‌هایی که رو به جلو متمایل هستند) که بیمار، بخصوص دختران، را به لحاظ روانی آزار می‌دهند. بایستی بیمارانی که جلوآمدگی خفیف در دندان‌های خود دارند را از آنهایی که دندان‌های هر دو فک آنها به شدت رو به جلو متمایل هستند متمایز نمود. تنها افرادی که واقعا نیاز به اصلاح دارند باید تحت درمان قرار گیرند. باید بیمار از پزشک خود راجع به نقاط ضعف و قوت درمان‌های ارتودنسی سوال بپرسد.

  1. قرار گرفتن دندان‌ها به شکل نامرتب که در عملکرد طبیعی دهان و جویدن اختلال ایجاد می‌نماید. در بیمارانی که در باز و بسته کردن دهان، جویدن غذا، تکلم و غیره مشکل دارند انجام درمان‌های ارتودنسی یک ضرورت می‌باشد. مشکلات جزئی از قبیل دندانهای چرخیده و فشردگی اندک (قرار گرفتن دندان‌ها با فاصله‌ی اندک و به صورت فشرده در کنار یکدیگر در نتیجه‌ی کمبود فضا) نیازی به درمان ندارند.

  1. ملاحظاتی که صرفا به زیبایی مربوط می‌شوند. بیمارانی که بیش از حد درگیر مسائل زیبایی هستند، از قبیل افرادی که در مشاغلی فعالیت می‌کنند که ظاهر فرد نقش مهمی ایفا می‌نماید، بایستی پس از درمان اقدامات احتیاطی خاصی انجام دهند. آنها بایستی برای مدت زمانی طولانی از نایت گارد یا ریتینر استفاده کنند، در غیر این صورت احتمال بازگشت مشکل وجود خواهد داشت.

فواید و مشکلات درمان ارتودنسی

فواید و مشکلات درمان ارتودنسی

مشکلات استفاده از درمان ارتودنسی:

 

  1. تحلیل ریشه از جمله عوارض حرکت دندان در درمان ارتودنسی می‌باشد. به طور میانگین، طی ۲ سال درمان با استفاده از ابزارهای ثابت، حدود ۱ میلی‌متر از طول ریشه از دست خواهد رفت. البته برخی افراد بیشتر از سایرین مستعد بروز این مشکل هستند و در برخی موارد ژنتیک در این رابطه دخیل است.
  2. طی درمان با استفاده از ابزارهای ثابت و متحرک ممکن است به بافت نرم آسیب برسد، البته این مشکل در دسته‌ی اول مشهودتر است، زیرا در صورت نامناسب بودن ابزار متحرک می‌توان به سادگی آن را برداشت. حرکت خیلی شدید آپیکال (نوک دندان) می‌تواند منجر به کاهش جریان خون به پالپ دندان و در نتیجه از دست رفتن بافت پالپ شود.
  3. پس از درمان احتمال شل شدن لثه و دندان‌ها وجود دارد، بنابراین اگر از ریتینر به مدت طولانی، تقریبا ۳ سال، استفاده نکنید احتمال دارد که مشکل مجددا عود کند. ممکن است دندان‌ها مجددا رو به جلو حرکت کنند یا تغییر مکان غیرعادی داشته باشند که نتیجه‌ی آن ایجاد فاصله بین دندان‌ها خواهد بود.
  4. پوسیدگی یا کاهش مواد آهکی دندان زمانی رخ می‌دهد که یک پلاک پوسیده‌کننده به همراه رژیم غذایی مملو از قند وارد دهان می‌شود. وجود ابزار ثابت ارتودنسی دندان را در معرض تجمع پلاک قرار می‌دهد زیرا پاکسازی دندان در قسمت‌های اطراف اجزاء ابزار دشوار خواهد بود. کاهش مواد آهکی دندان طی درمان با استفاده از ابزارهای ثابت خطری واقعی است.
  5. در تعدادی از بیماران حساسیت دندانی رخ می‌دهد. علت این امر، استخوان آلوئولار (بخشی از استخوان فک که دندان‌ها را در جای خود قرار می‌دهد) اطراف دندان‌هاست که طی درمان ارتودنسی عقب‌نشینی می‌کند. این مشکل می‌تواند مشکلات حساسیت دندانی حین خوردن غذای سرد یا شیرین را با خود به همراه داشته باشد.
  6. درمان ارتودنسی باعث تغییر ساختار طبیعی لثه در بیمار خواهد شد و این در سال‌های بعد لق شدن دندان‌ها را در پی خواه داشت.

گرچه درمان ارتودنسی مشکلاتی دارد ، اما انجام آن برای اصلاح مشکلات عملکردی از قبیل دشواری در گفتار و خوردن غذا، اختلالات مفصل فکی (TMJ)، بوی بد دهان و دیگر مشکلات، ضروری است. بنابراین، بیمارانی که خواستار درمان ارتودنسی هستند باید پیش از آغاز درمان این نکات را به دقت مورد توجه قرار دهند. زیرا “ارتودنسی نه تنها یک درمان است، بلکه با زیبایی نیز مرتبط می‌باشد”.

وسیع کننده کام یا پالاتال اکسپندر وسیله ‌ای در ارتودنسی است که برای بزرگ‌تر کردن فک بالا (ماگزیلاری) استفاده می‌شود تا فضای کافی برای همه دندان‌ها در قوس دندانی وجود داشته باشد. علاوه بر وسیع کننده فک بالا، وسیله ‌ای نیز برای بزرگ کردن فک پایین وجود دارد. امروزه درمان بزرگ کردن فک بالا در ارتودنسی متداول است.

سن استفاده از وسیع کننده کام

استفاده از وسیع کننده کام بیشتر در کودکان متداول می‌شود. اگر چه می‌توان از این وسیله برای افراد بزرگسال نیز استفاده کرد. میزان فضایی که با کمک وسیع کننده قرار است ایجاد شود و سن بیمار، تعیین‌ کننده طول دوره درمان هستند. مهم‌ترین مزیت درمان ارتودنسی در کودکی امکان بهره بردن از وضعیت رشد استخوان‌ها و دندان‌ها است به این معنی که می‌توان تنها با هدایت رشد بسیاری از مشکلات را حل کرد. به همین علت وسیع کننده کام در حداکثر سن رشد، بیشترین کارایی را دارد.

اکسپندر یا وسیع کننده کام چیست؟

اکسپندر یا وسیع کننده کام چیست؟

وسیع کننده کام چیست؟

این وسیله ارتودنسی از یک بدنه و گیره های فلزی در کناره ها تشکیل شده است. در وسط بدنه این وسیله یک پیچ تعبیه ‌شده که با کلید مخصوص پیچانده می‌شود. هر بار که این پیچ‌ را میپیچانید، دستگاه فعال و سفت می‌شود و کششی در درز میانه کام ایجاد می‌کند. این وسیله به تدریج فضای خالی بیشتری در وسط سقف دهان ایجاد می‌کند که به تدریج با استخوان جدید پر می‌شود. ممکن است این اتفاق به نظرتان ترسناک باشد، اما باید بدانید تا پیش از اتمام سن رشد درز میانی کام بسته نمی‌شود به همین علت وسیع کننده کام در واقع از درز میانی کام برای پهن کردن فک بهره میبرد. ممکن است این کار چند ماه زمان ببرد. برای هر فردی وسیع کننده کام جداگانه و بر اساس قالب به‌ دست ‌آمده از دهان او ساخته می‌شود. معمولاً پس از این که فضای لازم ایجاد شد چند ماه دیگر نیز باید وسیع کننده کام جای خود بماند تا نتایج حاصل شده تثبیت شود.

کاربردهای وسیع کننده کام چیست

معمولاً وسیع کننده کام برای سه مشکل اصلی زیر استفاده می‌شود:

  • اکسپندر یا وسیع کننده کام چیست؟

    اکسپندر یا وسیع کننده کام چیست؟

 

  • کراس بایت – کراس بایت به وضعیتی گفته می‌شود که در آن فک بالا باریک بوده و بنابراین دندان‌های بالایی در سطح داخلی دندان‌های پایینی قرار می‌گیرند در حالی که در وضعیت نرمال دندان‌های بالایی کمی بیرون زده تر از دندان‌های پایینی قرار دارند. برای اصلاح این وضعیت باید فک بالا پهن‌تر شود.
اکسپندر یا وسیع کننده کام چیست؟

اکسپندر یا وسیع کننده کام چیست؟

 

  • به هم فشردگی دندان‌ها و کمبود فضا – پیش از این که همه دندان‌های دائمی در بیایند می‌توان متوجه کمبود فضای فک و به هم فشردگی و کج شدن دندان‌ها شد. با پهنتر کردن فک بالا می‌توان فضای بیشتری در قوس دندانی ایجاد کرد تا نیازی به کشیدن دندان دائمی وجود نداشته باشد.
اکسپندر یا وسیع کننده کام چیست؟

اکسپندر یا وسیع کننده کام چیست؟

  • نهفتگی دندان – در صورتی ‌که دندانی که باید پیش از این بیرون میزده، هنوز بیرون نزده است ممکن است دندان نهفته باشد. در صورتی که علت نهفتگی دندان کمبود جا و مسدود شدن مسیر باشد، با پهن کردن فک می‌توان فضای لازم را برای بیرون زدن دندان فراهم کرد. نهفتگی اغلب در دندان‌های نیش اتفاق می‌افتد. دندان‌های نیش به دندان‌های نسبتا نوک تیزی گفته میشود که مجاور دندانهای آسیاب کوچک قرار دارند.

همچنین با پهن کردن فک بالا می‌توان تعادل را به نیمه پایینی صورت باز کردن و لبخند را زیباتر کند. همچنین تعداد دندان‌هایی که باید در طی درمان ارتودنسی کشیده شوند کمتر می‌شود و یا اصلاً ممکن است نیازی به این کار وجود نداشته باشد. طول دوره درمان ارتودنسی با براکت نیز کوتاه‌تر می‌شود. پهن کردن فک در بسیاری از موارد می‌تواند مشکلات تنفسی را بهبود بخشد.

اکسپندر یا وسیع کننده کام چیست؟

اکسپندر یا وسیع کننده کام چیست؟

استفاده از وسیع کننده کام چگونه است؟

در ابتدا ممکن است کمی درد یا فشار در فک بالا احساس کنید که معمولاً چند دقیقه پس از پیچاندن پیچ بدنه وسیله تجربه می‌شود و زود برطرف می‌شود. درد یا ناراحتی حاصل از استفاده از این وسیله بسیار کمتر از براکت است. در ابتدا ممکن است صحبت کردن و غذا خوردن دشوار شود چرا که جایگاه زبان تغییرکرده و باید این وسیله عادت کند. در طی درمان ممکن است فاصله بین دندانهای جلویی ایجاد شود که امری کاملاً طبیعی است و نشان دهنده عملکرد درست وسیع کننده می‌باشد.

برای درمان ارتودنسی از وسیله ‌های مختلفی استفاده می‌شود. هر یک از این وسیله ها هدف خاصی داشته و به شکلی متفاوت عمل می‌کنند. گاهی اوقات ممکن است تنها از یک وسیله استفاده شود و یا به ترکیبی از آنها نیاز باشد. در اینجا با متداولترین وسیله‌ های ارتودنسی آشنا می‌شوید.

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

براکت

براکت رایجترین وسیله ارتودنسی است که برای صاف و همراستا کردن دندان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. براکت انواع گوناگون دارد که هر یک برای شرایط خاصی بهترین گزینه محسوب می‌شود. به طور کلی انواع براکت عبارتند از براکت فلزی معمولی، براکت پشت دندانی، براکت سرامیکی، براکت شفاف یا اینویزالاین و براکت خود لیگاچور. سیستم براکت از تعدادی نگین براکت تشکیل شده است که به سطح دندان چسبانده می‌شود و به عنوان دستگیره برای گرفتن و کشیدن دندان عمل می‌کنند. همچنین سیستم براکت از سیم ارتودنسی تشکیل شده است که نگینهای براکت را به یکدیگر متصل می‌کند و وظیفه اصلی آن اعمال نیرو به دندان‌ها است. قطعات دیگر سیستم براکت عبارتند از حلقه فلزی، الاستیک یا حلقه کشی، لیگاچور و قطعات دیگر.

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

هدگیر

هدگیر وسیله ارتودنسی است که برای اصلاح مشکلات بایت مورد استفاده قرار می‌گیرد. دو نوع هدگیر وجود دارد: هدگیر معمولی (پشت سری و پشت گردنی) و هدگیر معکوس یا فیس ماسک (شکل بالا). از هدگیر برای اصلاح اوربایت و آندربایت معمولاً استفاده می‌شود. هدگیر با ملایمت دندانها را میکشد تا رشد یکی از فکها را محدود نماید.

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

هربست

هربست یک وسیله ارتودنسی است که برای کاهش اوربایت طراحی شده است. هربست با افزایش رشد فک پایین و عقب کشیدن دندانهای آسیاب بزرگ (مولر) بالایی عمل می‌کند. هربست یک وسیله ثابت است که به دندان‌ها چسبانده می‌شود و بیشتر برای کودکان کم سن در حال رشد استفاده می‌شود. این وسیله باید ۱۲ تا ۱۵ ماه در دهان بماند.

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

وسیع کننده کام

وسیع کننده کام یا اکسپپندر وسیله ‌ای است که برای فک بالا طراحی شده و با ایجاد کشش در خط میانی کام، فک بالا را بزرگ‌تر می‌کند تا فضای قوس دندانی افزایش یابد. از این روش برای اصلاح مشکل کمبود فضا و به هم فشردگی دندان‌ها استفاده می‌شود.

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

موقعیت دهنده یا پوزیشنر

از این وسیله ارتودنسی برای تکمیل حرکت دندان‌ها در درمان ارتودنسی استفاده می‌شود. با همکاری کامل بیمار تنها چهار تا هشت هفته برای استفاده از این وسیله کفایت می‌کند.

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

نگهدارنده ارتودنسی یا ریتینر

این وسیله انواع ثابت و غیر ثابت دارد و پس از اتمام دوره درمان ارتودنسی و درآوردن براکت استفاده می‌شود تا موقعیت جدید دندان‌ها را تثبیت نماید. دستورالعمل دقیق استفاده از آن و نوع آن را ارتودنتیست بسته به شرایط شما انتخاب می‌کند.

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

فضا ساز یا جدا کننده

فضا ساز یا جداکننده یک حلقه کشی کوچک است که بین دو دندان قرار داده می‌شود آنها را از یکدیگر جدا کرده و اندکی فاصله بین آنها ایجاد نماید. این فاصله برای این است که بتوان حلقه فلزی سیستم براکت را دور دندان آسیاب انداخت. زمانی که فاصله لازم ایجاد شد حلقه کشی خود به خود درآمده و یا ارتودنتیست آن را برمی‌دارد.

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

پلاک دوقلو یا توئین بلاک

این وسیله یک قالب دوقلو است که برخلاف سایر وسیله ‌های فانکشنال ارتودنسی، دو قطعه جداگانه دارد که یکی برای قوس دندانی بالا و دیگری برای قوس دندانی پایین استفاده می‌شود. این وسیله باید تمام وقت استفاده شود حتی در هنگام غذا خوردن . با این حال وسیله ‌ای غیر ثابت بوده و هنگام مسواک زدن باید آن را دربیاورید.

اگر به دندان‌های دیگران توجه کنید متوجه می‌شوید برخی افراد دندان‌هایشان جلوزدگی داشته و برخی دیگر بین دندان‌هایشان فاصله وجود دارد، برخی دندان‌هایشان کج و چرخیده است و برخی دیگر چانه شان عقب مانده یا جلو زده است. همه این مشکلات با درمان ارتودنسی قابل اصلاح هستند به همین علت امروزه افراد بسیار زیادی متقاضی درمان ارتودنسی هستند تا دندان‌های خود را صاف و مرتب و فکها را همراستا نمایند.

ارتودنسی چیست؟

ارتودنسی چیست؟

ارتودنسی چیست؟

ارتودنسی شاخه ‌ای از دندانپزشکی عمومی است و ارتودنتیست کسی است که علاوه بر تحصیلات عمومی دندانپزشکی، دو یا چند سال صرف آموزش و کسب تخصص و مهارت در زمینه درمان‌های ارتودنسی می‌نماید. در صورتی که به دندان پزشک عمومی مراجعه کنید و مشکلات ارتودنسی داشته باشید دندان‌پزشک شما را به ارتودنتیست ارجاع می‌دهد.

ارتودنسی چیست؟

ارتودنسی چیست؟

انواع مشکلات ارتودنسی

به مشکلات ناهمراستایی دندان‌ها و جفت نبودن دندانها بر یکدیگر مال اکلوژن گفته می‌شود. مال اکلوژن انواع گوناگون دارد که برخی مرتبط با رشد فک بوده و برخی به خود دندانها مربوط میشود. مشکلات دندانی ارتودنسی ممکن است در اثر عدم تشکیل مادرزادی دندان، دندان اضافی، کمبود فضای فک، جلو زدگی دندانها، بزرگ‌ بودن فکها و فاصله بین دندان‌ها و مشکلات دیگر ایجاد شده باشد. همچنین مسائلی مانند از دست دادن زود هنگام دندان شیری، تاخیر در افتادن دندان شیری، عادات دهانی نامناسب مانند مکیدن انگشت و الگوی بلع فشار زبان، حوادث و تصادفات و برخی انواع بیماری‌های دهان می‌تواند منجر به نیاز به درمان ارتودنسی شوند.

ارتودنسی چیست؟

ارتودنسی چیست؟

اصلاح مشکلات ارتودنسی تنها به علت زیبایی و بهبود اعتماد به نفس افراد نیست بلکه برای سلامت دهان و دندان و بدن اهمیت زیادی دارد. مال اکلوژن باعث می‌شود نتوانید غذا را به درستی بجوید. همچنین ممکن است مانع عدم تلفظ صحیح حروف و اصوات شود. مال اکلوژن باعث می‌شود بخشی از دندان بیش از حد دچار ساییدگی شود و یا در اثر فشار زیاد لب پر شده و یا بشکند. همچنین لثه پیرامون دندانی که به علت عدم توازن نیرو تحت فشار بیش از حد قرار دارد، پس‌روی کرده و حتی استخوان پیرامون آن ممکن است دچار مشکل شود.

از طرفی تمیز کردن دندان‌هایی که با یکدیگر همراستا نیستند دشوار بوده و در بسیاری از موارد مسواک نمی‌تواند به نواحی بین دندانی دسترسی داشته باشد. در نتیجه پلاک و باکتری‌های تجمع یافته بین دندان‌ها به خوبی تمیز نمی‌شود و پوسیدگی دندان و عفونت لثه اتفاق می‌افتد. عفونت لثه در صورتی که زود تحت درمان قرار نگیرد ممکن است گسترش یافته و باعث تحلیل رفتن استخوان فک شود.

ارتودنسی چیست؟

ارتودنسی چیست؟

همچنین باکتری‌های عامل عفونت لثه ممکن است وارد جریان خون شده و مشکلات جدی مانند بیماری قلبی، مشکلات مغزی، زایمان زودرس و غیره ایجاد نمایند.

ارتودنسی چیست؟

ارتودنسی چیست؟

وسایل ارتودنسی

امروزه برخلاف گذشته تنوع بسیار زیادی در وسیله ‌های ارتودنسی ایجاد شده است و این درمان را برای طیف گسترده ‌ای از افراد مناسب می‌سازد. درمان ارتودنسی تنها برای کودکان نیست بلکه افراد بزرگسال در هر سنی می‌توانند از فواید درمان ارتودنسی بهره ببرند.

سیستم‌های براکت امروزی انواع گوناگون از جمله براکت فلزی، سرامیکی ، پشت دندانی (لینگوال) و اینویزالاین دارند که باعث می‌شود بسیاری از افراد بزرگسال که شرایط خاصی دارند بتوانند ارتودنسی انجام دهند.

ارتودنسی چیست؟

ارتودنسی چیست؟

بهداشت دهان در دوران درمان ارتودنسی

از آنجایی‌ که در دوران درمان ارتودنسی، وسیله ‌ای در دهان خود قرار می‌دهید بهداشت دهان سخت‌تر اما مهم‌تر می‌شود. اگر میخواهید درمان سریع‌تر به نتیجه برسد و به مشکلات دیگر برنخورید باید مراقب پوسیدگی دندان و عفونت لثه باشید.